Resource information
မြနမ် ာနိငု ်င၏ံ
ရေရှညတ် ညတ် သံ့ ည့ ်
မြေယာအပု ခ် ျုပေ် ရးနှင့ ်
စီမခံ န့ခ် ွဲမစှု နစ်ဆသီ ိ့…ု .
မြေယာကဏ္ဍ၏ လိအု ပခ် ျကမ် ျားအပေါ် စစီ စအ် ကဲဖြတမ် ဆှု ိငု ရ် ာ
အကြောငး် အရာအလိကု ် မဝူ ါဒရေးရာမတှ စ် မု ျား
နိဒါန်း
မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း မြေယာမူဝါဒနှင့် ထိန်းကွပ်ရေးမူဘောင်ဆိုင်ရာ ဤမူဝါဒ မှတ်စုသည် ကမ္ဘာ့ဘဏ် နှင့်
စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန၊ သယံဇာတနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်
ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်ရှိ အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန၊ ရန်ကုန်မြို့တော်စည်
ပင်သာယာရေးကော်မတီ စသည့်အဖွဲ့အစည်းများအကြား ဆောင်ရွက်သည့် မြေယာကဏ္ဍ၏ လိုအပ်ချက်များ
အပေါ် စိစစ်အကဲဖြတ်မှုဆိုင်ရာ နည်းပညာပံ့ပိုးဆောင်ရွက်မှု အစီအစဉ်အရ ရေးဆွဲပြုစုသည့် မူဝါဒရေးရာ
မှတ်စုစာတမ်း (၅)စောင်အနက်၊ ပထမစာတမ်းဖြစ်ပါသည်။ ဤစာတမ်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း မြေယာစီမံခန့်
ခွဲမှု၊ အုပ်ချုပ်မှုအခြေအနေများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဗျူဟာမြောက်နည်းလမ်းအစီအစဉ်များ၊ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရ
မည့် အကြံပြုချက်များအပေါ် လေ့လာအကဲဖြတ်နိုင်ရန်နှင့် မြေယာဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများအတွက် သတင်း
အချက်အလကမ် ျား ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ရန် ရည်ရွယ်ပါသည်။ ထို့အပြင် မြေယာကဏ္ဍအတွက် အရေးပါသည့်
အောက်ပါအဓိကအစိတ်အပိုင်း (၅)ရပ်ရှိ ဦးစားပေး အစီအစဉ်များနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ယေဘူယျသဘောတူညီချက်ရ
ရှိရေး မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန်လည်း ရည်ရွယ်ပါ သည် -
(၁) မြေယာမူဝါဒနှင့် ထိန်းကွပ်ရေးမူဘောင်၊
(၂) သစ်တောမြေအုပ်ချုပ်ရေးနှင့် စီမံခန့်ခွဲမှု၊
(၃) မြေယာစီမံ အုပ်ချုပ်မှု၊
(၄) တည်နေရာပါသည့် ပထဝီသတင်းအချက်အလက်ဆိုင်ရာ (Geospatial) အခြေခံအဆောက်အ
အုံနှင့် ၀န်ဆောင်မှုများ၊
(၅) မြေ /အဆောက်အအုံ တန်ဖိုးသတ်မှတ်ခြင်းနှင့် အခွန်စည်းကြပ်ကောက်ခံခြင်း။
မှတ်ချက် - မူဝါဒရေးရာမူကြမ်းမှတ်စုစာတမ်းများအပေါ် လေ့လာသုံးသပ်ရန်အတွက် အရေးပါသက်ဆိုင်သူ
(stakeholder)များနှင့် အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများပါ၀င်သော တိုင်ပင်နှီးနှောပွဲ/အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲများ ကို ၂၀၁၇
ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလတွင် ရန်ကုန်နှင့် နေပြည်တော်မြို့များ၌ ကျင်းပဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ပါသည်။
မူဝါဒရေးရာ မှတ်စုစာတမ်းများ အချောသတ်ရေးဆွဲပြုစုခြင်းကို ၂၀၁၇ နှစ်ကုန်ပိုင်း မတိုင်မီ
အပြီးသတ်ဆောင်ရွက်သွား မည်ဖြစ်ပါသည်။
မူဝါဒရေးရာမှတ်စုစာတမ်းအမှတ် (၁)
မြေယာမဝူ ါဒနှင် ့ ထနိ း်ကွပေ် ရးမေူ ဘာင ်
3
အနှစ်ချုပ်တင်ပြချက်
မြေယာနှင်ပ့ တသ် က၍် အကျိုး ရ ိှ ထေိ ရာကေ် သာမဝူ ါဒနှင် ့ ဥပဒေထနိ း်ကွပမ် မှု ေူ ဘာငမ် ျား
အတွက်ရေးဆွဲဆောင်ရွက်သင်သ့ ည့ ် အဓိက အစတိ ်အပိုင်းများမှာ အောကပ် ါတြိ့ုဖစ်ပါသည်-
အကျိုးရှိထိရောက်သော မြေယာအုပ်ချုပ်ရေးစနစ်
တစ်ရပ်ဖေါ်ဆောင်ရာတွင် အောက်ဖော်ပြပါ အ
ချက်များကသဲ့ ိ့ေု သာ မြေယာမဝူ ါဒအသစ်များ ဖော်
ဆောင်ရန်အတွက် လက်ရှိဥပဒေရေးရာ မူဘောင်
ကိပု င်အသုးံ ပြုခြင်းဖြင် ့ စတငေ် ဆာင်ရွကသ် င့်ပါ
သည်- (၁) မိရိုးဖလာအစဉ်အလာသုံး စွဲနေသူများ
၏ မြေယာလုပ်ပိုင်ခွင်မ့ ျားအပေါ် အကာအကွယ်
ပေးခြင်း၊ (၂)မွေးမြူရေးနှင့်ရေလုပ ် ငန်းများကဲ့သိ့ ု
သော အမျိုးမျိုးသောလယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးလုပ်
နည်း လုပဟ် န်များကိ ု မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(၃)နွမ်းပါးနိမ့က် ျသည်ေ့ တာင်သူများနှင့် မြေယာမ ဲ့
မိသားစမု ျားအတွက ် မြေယာရရအှိ သုးံ ပြုနိုင်စေ
ရေး တိုးတက်ကောင်းမွန်လာစေရန် ရည်ရွယ်
သည် ့ မြေယာခွဲဝေချထားမ ှု ဆိုငရ် ာမူဝါဒများ၊ (၄) နိုင်င၏ံ ဧရိယာအများအပြား (ကျေးလက/်
မြို့ပြ/သစ်တော)နှင် ့ မြေယာလပု ်ကိငု ်ပိုင်ဆိငု ်ခွငဆ့် ိငု ်ရာအားလုးံ (တစ်ဦးချင်း၊လအူ ုပစ် ု၊ ဒေသခ ံ
ပြည်သူအစအု ဖွ့စဲ သည)် တိ့နု ှင့် အကြံုးဝင်မှုရှိသော အမျိုးသားအဆင်ေ့ မြယာအုပခ် ျုပေ် ရးစနစ ်
တစ်ရပ်ချမတှ ်ဖေါ်ဆောင်နိုင်ရေးအတွက ် လမ်းညွှန်ဆောင်ရကွ ်ရန ် စံပြမြေယာရုးံ တည်ထောင်မှု
ကဲ့သိ့ေု သာ အစီအစဥမ် ျား ဖေါ်ဆောင်ခြင်းစသညတ် ့ြိုဖစ်သည်။
အမျိုးသားအဆင် ့ မြေယာအသုးံ ပြုမှုမူဝါဒဖော်ဆောင်ရနန် ှင့် မြေယာကဏ္ဍနှင်ဆ့ ကစ် ပ်သည် ့
၀န်ကြီးဌာနများအကြား ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်မှုများလုပ်ဆောင်နိုင်ရန် ပြည်ထောင်စုအဆင့် အဖွဲ့
အစည်း (သိ့)ု ကောင်စတီ စ်ရပထ် ူထောင်ခြင်း။
မြေယာအသုးံ ပြုမှုဆိုင်ရာ ဆုးံ ဖြတ်ဆောင်ရွက်မလှု ုပ်ငန်းများတွင ် တောင်သူများနှင့်ရပ်ရွာပြည ်
သူများ၏ အခန်းကဏ္ဍများတိုးချဲ့ပါ၀င်နိုင်စေရန ် လက်ရှိမြေယာဥပဒေများအားပြငဆ် င်ဖြည် ့
စွက်ခြင်း။
ဒေသခံပြညသ် ူအစုအဖွ့ပဲ ငို ်သစ်တောလုပ်ငန်းနှင့် အောကေ် ခြအဆင်တ့ ွင ် အများပါ၀ငသ် ည့ ် စီး
ပွားရေးဖြွ့ံဖိုးတိုးတက်စေမည့ ် စီးပွားဖြစ်လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မမှု ျားအပါအဝင ် မြေယာအသုးံ ပြုမှု၊
ခွဲဝေချထားမနှု ှင့် စီးပွားဖြစ်ပြောင်းလအဲ သုးံ ပြုနိုင်မမှု ျားအပေါ် ရပ်ရွာပြည်သူများ၏ဆုးံ ဖြတ ်
ဆောင်ရွကလ် ုပ်ကိငု ်မှုဓလေ့က ို ကာကွယေ် စာင်ေ့ ရှာက်ရနန် ှင့် ရွှေ့ပြောင်းတောငယ် ာလုပ်ကိငု ်
ခွင့က် န့သ် တခ် ျက်များကိဖု ယ်ရှားသည့ ် သစ်တောဥပဒေအပေါ် ပိုမိုကျယ်ပြန့စ် ွာ ပြန်လည်ရည်
ညွှန်းသတ်မတှ ်သော သုးံသပ်ပြငဆ် ငထ် ားသည့ ် ဒေသခံပြညသ် ူအစုအဖွ့ပဲ ငို ်သစ်တောလုပ်ငန်း
လမး် ညွှနခ် ျက်များကိ ု မြှင့်တင်ဆောငရ် ွက်ခြငး် ။
စုစုပေါင်း လူဦးရေ၏ ရ၀%ခန့်သော
ကျေးလက်နေပြည်သူများသည် လယ်ယာ
စိုက်ပျိုးရေးအပေါ် မှီခိ၍ု အသကေ် မွးမ ှု
ပြုနေကြရလေရာ၊ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း
အကျိုးရှိထိရောက်သော မြေယာအုပ်ချုပ်
ရေးစနစ်တစ်ရပ်ဖေါ်ဆောင်ရေးမှာ ဦးစား
ပေး အစီအစဉ်များချမှတ်၍ ပြုပြင်ပြောင်း
လဲရေးလုပင် န်းများ ဖေါ်ဆောင်နေသည့ ်
အစိုးရသစအ် နေဖြင် ့ အောင်မြင်သည့ ်
စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတကမ် ှုကိ ု ရရှိစေမည့ ်
ပဓါနကျသည့် အချက်ဖြစ်ပါသည်။
4
အစိုးရအရာထမ်းများနှင့် အခြားအရေးပါသက်ဆိုင်သူများအပြင် အရပ်ဖက်လူမှုအဖွဲ့ အစည်းများ၊
တောင်သူအသင်းအဖွဲ့များနှင့် နိုင်ငံသားများပါ၀င်သည့် ပွင့်လင်းမြင်သာ၍ အလွှာစုံ
သက်ဆိုင်သူများပါ၀င်သည့် လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ရပ်ထူထောင်၍ မြေယာအုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်
ဆောင်ရွက်မှုလုပ်ငန်းများ လုပ်ဆောင်ခြင်း။
နောက်ဆုံးအနေဖြင့် ယခင်မြေယာအုပ်ချုပ်ရေး လုပ်ငန်းများမှတွေ့ရှိချက်များကိုထည့်သွင်း
ပေါင်းစပ်ထားသည့် အမျိုးသားမြေဥပဒေအသစ်တစ်ရပ်မူကြမ်းရေးဆွဲခြင်း၊ စသည်တို့ဖြစ်ပါ သည်။
