Steeds vaker worden burgers actief betrokken bij het waterbeheer. Toch is participatie niet per definitie een garantie voor succes. Het slagen van burgerparticipatie hangt onder andere samen met het gestelde doel, het vinden van de juiste vorm en de mogelijkheid om het doel aan te laten sluiten bij bredere vormen van gebiedsontwikkeling. Alterra maakte drie praktijkhandelingen voor participatie, belevingsonderzoek en communicatie in het waterbeheer. Dit deel gaat over ‘beleefd praten over water’, oftewel het met respect communiceren over de belangen van alle betrokkenen.

Hoe meer Nederlanders zich verbonden voelen met de omgeving waarin ze leven en daar actief aan bijdragen, hoe beter we samen kunnen zorgen voor een Nederlands landschap waar we trots op zijn. In de Agenda Landschap - die het kabinet in 2008 heeft uitgebracht - introduceren de ministeries van LNV en VROM daarom een nieuwe manier van werken aan het landschap, waarbij bedrijven en burgers centraal staan. Het ministerie van LNV heeft laten onderzoeken of er nu al op de nieuwe manier wordt gewerkt, hoe dat werkt en waar kansen liggen voor verbetering.

Dienst Landelijk Gebied staat voor de taak om 53 voormalige militaire terreinen terug te geven aan de natuur, al dan niet in combinatie met andere functies. In deze studie wordt het planproces van vier gebieden beschreven, waar ook sprake was van het teruggeven van (niet agrarisch) gebied aan de natuur. Dat zijn: Vliegbasis Soesterberg, Bedrijventerrein Renkums Beekdal, Groei en krimp Veluwe, Pompstation Castricum